De regels omtrent staatsburgerschap (nationaliteit) zijn ingewikkeld en lang niet in alle landen hetzelfde. Het kan gebeuren dat je graag van een staatsburgerschap af wil.

De vraag in dit BLOG artikel is ... kan dat? Korte vraag, kort antwoord: ja, soms kan dat. Veel landen bieden hun burgers de mogelijkheid het staatsburgerschap op te zeggen; sommige landen staan het echter helemaal niet toe, weer andere maken het ontzettend moeilijk of duur. Bijna overal lijkt als basisregel te gelden dat je alleen maar kunt opzeggen als je ook een andere hebt of die terstond zult verkrijgen als het eerste staatsburgerschap inderdaad wegvalt. Men wil daarmee proberen te voorkomen dat je stateloos wordt.

In een concreet voorbeeld, als je bijvoorbeeld Canadees bent geworden en je wilt je Nederlandse staatsburgerschap opgeven, dan kan dat. Sterker nog, in dit voorbeeld verlies je automatisch je Nederlandse staatsburgerschap zodra je Canadees wordt (behoudens enkele uitzonderingen). Zelfs als je nog een geldig Nederlands paspoort hebt, dan raak je je Nederlanderschap kwijt zodra je Canadees wordt. Je paspoort zou dan zelfs ongeldig kunnen zijn - al is het onwaarschijnlijk dat dat elders ook bekend zou zijn. Hoe dan ook, dat zijn de basisregels.

Omgekeerd kan het ook voorkomen dat je om de een of andere reden zowel Canadees als Nederlander bent - een goed voorbeeld is als je in Canada bent geboren uit een Nederlandse ouder. Stel je woont dan weer in Nederland en je wilt opklimmen in de politiek of in het staatsapparaat, dan zou het ooit nadelig kunnen zijn als je ook een andere nationaliteit hebt. In dat geval kun je de Canadese laten opzeggen. Dat kost $100 en het heet "renunciation of citizenship".

De laatste tijd zijn er vrij veel Amerikanen in het nieuws gekomen die ook Canadees zijn en graag hun Amerikaanse staatsburgerschap willen opzeggen. Daar kunnen emotionele of politieke gedachtes achterzitten maar waarschijnlijker is het dat men onder het spiedende oog van de Amerikaanse belastingdienst uit wil komen. Immers, alle Amerikanen, overal ter wereld, zijn belastingplichtig in de VS. Het tarief voor "renunciation" in de VS is $2300 - het hoogst bekende tarief ter wereld. Maar het kan er er zijn mensen die het toch doorzetten.

Nog interessanter (in juridische zin dan) wordt het als je meer dan twee nationaliteiten bezit. Voorbeeld: een franse ouder, een nederlandse moeder, geboren in Canada; dan heb je er zo al drie. Om dat even uit te pluizen, dat wordt ingewikkeld. Als de vuistregel is, hoe meer nationaliteiten je bezit, hoe gunstiger, dan zit je goed. Maar soms zitten er toch nadelen aan, denk alleen al aan militaire dienst of andere eventuele staatkundige verplichtingen.



Andere combinaties zijn, uiteraard ook mogelijk. Omdat de regels zo vaak veranderen en ook overal anders zijn, moet je beslist grondig advies daarover inwinnen. De procedures, daar kun je dol van worden. Wegen de voordelen wel tegen de nadelen op?