Toen de Amerikaanse invoerrechten op tafel kwamen, zeiden nogal wat Canadese politici dat dé oplossing voor dit probleem zou wezen om de interne Canadese handel nu vrij te maken.



Dat klinkt als een open deur of meer bepaaldelijk ook als de vraag: was die handel dan al niet vrij? Canada is toch één land, dan zijn er toch geen handelsbeperkingen tussen de provincies? Maar de waarheid is helaas dat Canada federaal is ingericht, waarbij heel wat macht werd overgelaten aan de aparte provincies. Daar is uitgebreid gebruik van gemaakt – of wat velen nu juist vinden: misbruik.

In alle provincies zijn er eindeloos veel regeltjes gecreëerd die het moeilijk of onmogelijk maken met andere provincies zaken te doen. De voorbeelden daarvan zijn, op zijn zachtst gezegd, curieus. Befaamd is de situatie met alcoholische dranken. Die mochten in de meeste provincies niet gekocht worden uit andere provincies. Zo was het vervoer van wijn over een provinciegrens gewoon verboden en ook echt strafbaar – ofschoon lastig te vervolgen.

Maar er zijn zat andere voorbeelden. In de provincie New Brunswick, bijvoorbeeld, mag gekapt hout uitsluitend verkocht of geleverd worden aan zagerijen in de eigen provincie. In verschillende provincies moet vis die plaatselijk is gevangen ook in die provincie worden verwerkt. Idem dito met zuivelproducten. En wat te denken van de vaste regel in Newfoundland & Labrador dat er alleen bier verkocht mag worden dat ook daadwerkelijk in die provincie is gebrouwen?

Bekend zijn verder de problemen als iemand zijn studieresultaten, diploma’s, werkervaring of vakbekwaamheid in een andere provincie wil inzetten. Vaak loopt men vast of is het, in ieder geval, zeer lastig en kostbaar. Ook voor wat betreft subsidies en aanbestedingen is het meestal overduidelijk dat alles ophoudt bij de provinciegrens. Het is zo al heel lang: ieder voor zich.

De Canadese provincies zijn eigenlijk allemaal prinsdommetjes zonder prins – waar de overheden zich uitsluitend inzetten door de eigen mensen. Dat is ook logisch want daar zit het electoraat. Als je niet voor je eigen mensen lijkt te zorgen, dan word je de volgende keer gewoon niet herkozen.

Het breedschalige getoeter nu over het vrijmaken van de Canadese interne betrekkingen komt dan ook vrij hypocriet over. Sommige provinciale bestuurders zeggen dat ook eerlijk. Wij zullen alleen maar dingen veranderen als het wederzijds is. Zo zit iedereen op iedereen te wachten en gebeurt er vrij weinig, behalve dan dat er uitgebreide presentaties voor de media worden klaargestoomd.

Critici zeggen trouwens dat provinciale vrijhandel een beetje een wassen neus is. Alleen al door de enorme afstanden in Canada, kan men er serieuze vraagtekens bij zetten. Hoeveel zin heeft het om een potje met yoghurt duizenden kilometers ver weg te verschepen zodat je daar kunt concurreren, terwijl omgekeerd dan ook potjes yoghurt worden verstuurd die weer gaan terugconcurreren. Daar wordt, uiteindelijk, toch niemand beter van?

Bepaalde aspecten van de Canadese samenleving kunnen ongetwijfeld wel worden gestroomlijnd door de samenwerking tussen de provincies te vergroten – maar om dit te presenteren als ware het een oplossing voor het geduvel met de handelsstrategie van Dictator Trump, dat moet onzin zijn.

De publiciteitsmachine draait wel op volle toeren. Kijk eens hoe goed wij zorgen voor onze bewoners? Uiteindelijk maakt het barweinig uit en zal er in de provinciale betrekkingen haast niks gaan veranderen.