Er wordt de laatste tijd nogal wat gerapporteerd over haatmisdrijven in Canada. Wat men daarmee eigenlijk precies bedoelt, is niet zo eenvoudig uit te leggen – maar we gaan het toch proberen.

De zogenaamde “hate crime” in het strafrecht omvat een standaarddelict met een extra element van vooringenomenheid tegen een slachtoffer vanwege zijn fysieke verschijning of het vermeende lidmaatschap van een bepaalde sociale groep. Waar het om gaat is de “added element of bias”, dat er zo bovenop een bedoeld misdrijf komt.

De lijst aan groepen die mogelijk het slachtoffer kunnen worden van een haatmisdrijf is aanzienlijk. Men heeft het bijvoorbeeld over: ras, godsdienst, afkomst, verminking, taal, uiterlijke verschijning, politieke standpunten, politiek lidmaatschap, leeftijd, geslacht, gender of seksuele voorkeuren.

De uitingen bij een haatmisdrijf kunnen fysiek zijn (geweld, doodslag, pesten) of verbaal (schelden, beledigingen, per post en graffiti). Agressie kan zich ook uiten zonder dat er een misdrijf plaatsvindt, maar het principe van een haatmisdrijf is dat de twee elementen (haat en misdrijf) zich verenigen.

Haatmisdrijven zijn, op zich, misschien al zo oud als de mensheid. De tolerantie tegen mensen die buiten de eigen groep vallen, is altijd al moeizaam geweest. Het dieptepunt vormt de jodenvernietiging (holocaust) – maar er zijn in de geschiedenis natuurlijk wel andere grote voorbeelden aan te tonen. Zelfs nu worden er grote aantijgingen geuit, bijvoorbeeld in de situatie Israël-Gaza.

De haatmisdrijven in Canada die dezer dagen nogal op de voorgrond komen hebben vooral betrekking op Joodse groeperingen, de LGBTQ+ gemeenschap en ook wel op mensen met een donkerdere huidskleur en aanhangers van Moslim geloofsgemeenschappen. Ook meldt men veel situaties in de Zuid-Aziatische gemeenschappen. Aldus de Canadese politie.

De politie in de stad Toronto heeft meer specifieke cijfers beschikbaar. Zo zijn er 443 gerapporteerde gevallen van een haatmisdrijf in het stadsgebied van Toronto. Men meldt ook dat er 115 aanklachten zijn gedaan tegen specifieke verdachten. Opvallend is, aldus de stadspolitiedienst, dat de aantallen enorm aan het toenemen zijn.

Men geeft ook terstond toe dat er heel veel gevallen van haatmisdrijven eigenlijk niet aan het licht komen doordat slachtoffers er geen werk van willen maken. Die gelaten instelling is wel aan het veranderen, waardoor er mogelijk een onmiddellijke verklaring te vinden is in de stijging van het aantal gevallen, en daardoor ook de toegenomen aantallen aanklachten.

Een ander punt is misschien ook dat de tolerantie van de bevolking in het algemeen voor dit soort dubbel wangedrag aan het afnemen is. Men vergoelijkt het niet meer zo, in de trant van “och, dat komt allemaal vanzelf wel goed”. Voor velen geldt in deze inmiddels een “zero tolerance” principe. Liever meteen iets aanpakken zonder het door de vingers te zien, zodat escalatie en normalisering uitblijven.

De uitgebreide berichtgeving in deze helpt misschien ook om het bewustzijn van slachtoffers en toeschouwers te intensiveren. Het zou erg fijn zijn als er verbetering in deze omstandigheden zou komen. Want “haat”, daar wordt toch niemand beter van?